Redactie 
Met de raw-file in deze workflow zullen we het paneel Kleurverlopen toepassen gaan oefenen en inzetten. Dit specifieke paneel biedt fantastische mogelijkheden om creativiteit naar nieuwe hoogtes te tillen. Het paneel blijkt perfect om sfeer en uitstraling van een foto in een handomdraai aan te passen. Zo leg je al snel een nieuw gevoel in jouw foto’s. En gevoel, dat is een belangrijke factor. Telkens weer en bij iedere foto.
Wil je veel meer leren over bewerken in Lightroom? Volg dan onze Zoom Academy cursus Lightroom Encyclopedie 2023, of bekijk onze livestream waarin we de nieuwste functies in Lightroom 2023 uitleggen en laten zien.
Download raw-bestand
Je kunt dit raw-bestand (genaamd Zee.dng) downloaden via www.kwikr.nl/aanzee om alle stappen direct te volgen.
De workflow
Daar stonden we. Op het kiezelstrand. Het licht was betoverend en al snel schoten we de ene plaat na de andere. Maar toch. Er ontbreekt iets. Sfeer. Die sfeer gaan we in onze foto’s leggen dankzij het paneel Kleurverlopen toepassen. Dit paneel is breed inzetbaar. Zo zullen we dus nu onze seascape ermee bewerken. Maar het paneel is bijvoorbeeld ook uitermate geschikt om portretfoto’s van een ja ren zestig-sfeer te voorzien of voor het leggen van de basis van een fine-art foto. Maar nu… terug naar de kust!
Een foutje is snel gemaakt
Ken je dat? Sta je lekker te fotograferen in een uitgestrekt landschap of zoals wij, langs de kust met een uitzicht over het oneindige water … blijkt bij thuiskomst dat je horizon niet helemaal recht staat. Ook in onze foto hebben we de camera niet helemaal waterpas gehouden.
Oeps. Dat moeten we repareren, alvorens we met het paneel Kleurverlopen toepassen aan de slag kunnen. Want we kunnen nog zo’n mooie sfeer aan willen brengen, als de foto scheef blijkt, kijkt niemand er prettig naar.
Kies onder je Histogrampaneel voor het tweede icoon. Dit is het instrument Uitsnijdbedekking. Als je hierop klikt, opent zich meteen onder het gekozen instrument een paneel met instrumentinstellingen. Ook zie je dat je foto omlijnd raakt.
Met dit instrument kunnen we veel doen. Eén van die dingen het rechtzetten van de horizon. Klik hiervoor op het symbool van de Waterpas in het instellingenpaneel. Deze zal loskomen van zijn plek. Beweeg nu je muisaanwijzer naar je foto. Je ziet dat de waterpas met je meegaat. Trek nu met ingedrukte muisknop een lijn over de scheve horizon. Zodra je je muisknop na het trekken van de lijn loslaat, zal de afbeelding zich corrigeren en staat je horizon recht.
Als dit gelukt is, zie je ook dat de waarde bij Hoek in het paneel met de instellingen gewijzigd is. Het is wellicht maar heel minuscuul. Maar ook een minuscuul scheve foto willen we toch perfect zien te krijgen. Lang leve de waterpas. Klik op het pictogram om het instrument Uitsnijdbedekking weer af te sluiten.
Sfeer creëren
Onze foto staat recht! Tijd om dan nu echt aan de slag te gaan om die felbegeerde sfeer in ons beeld te leggen. Ga aan de rechterzijde van je scherm naar het paneel Kleurverlopen toepassen en open deze, indien deze nog gesloten is, door erop te klikken.
Het paneel staat in basis altijd open als een overzicht. Hierin zie je drie kleurencirkels, die alle drie een lichtgebied vertegenwoordigen: schaduwen, middentonen en hooglichten. We zijn dus in dit paneel in staat om de kleuren van een lichtgebied aan te passen. Weet je het nog? De schaduwpartijen zijn de donkere delen in een foto, de hooglichten de lichtste delen in een foto en alles wat daartussenin zit noemen we de middentonen. Zo kunnen we in dit paneel ieder gebied een richting opsturen.
Dat aanpassen van de lichtgebieden kan eventueel rechtstreeks vanuit het overzicht met de drie kleurencirkels. Echter, als we het op een andere manier doen, krijgen we meer mogelijkheden en kunnen we ook wat verfijnder aan de slag. En daar kiezen we voor. Boven in het paneel Kleurverlopen toepassen zien we achter het woord Corrigeren vijf pictogrammen, waarvan de middelste drie gegroepeerd zijn: het zwarte bolletje, het grijze bolletje en het witte bolletje.
Schaduwpartijen aan passen
Als eerste gaan we aan de slag met de schaduwpartijen. Klik op het zwarte bolletje om de kleurencirkel op te roepen die correspondeert met de schaduwpartijen. Je ziet dan slechts nog één kleurencirkel. Midden in de kleurencirkel zie je een kleine cirkel. Versleep deze kleine cirkel naar een blauwe tint. Meteen zie je in je foto dat de donkere delen in je foto een blauwe zweem krijgen. Perfect. Terwijl je je cirkel binnen de kleurencirkel versleept, zie je ook de waarden van de schuiven onder de kleurencirkel zich wijzigen. Maak je aanpassing naar eigen smaak. Hoe verder je de kleine cirkel naar de rand van de kleurencirkel brengt, hoe meer verzadiging het blauw krijgt. Kijk dus wat het mooiste effect geeft.
Magische schuif
Zoals gezegd, veranderen de schuiven onder de kleurencirkel vanzelf mee, doordat jij de cirkel binnen de kleurencirkel versleept. Dit geldt voor de schuif bij Kleurtoon en bij Verzadiging. De schuif die niet verandert, is de schuif bij Luminantie. Maar uiteraard kunnen we die zelf gewoon aanpassen. Sterker nog, het is een magische schuif, dus ongemoeid laten is niet zinvol. Met de schuif bij Luminantie kunnen we namelijk ons lichtgebied, in dit geval de schaduwen, lichter of donkerder maken. Zet de schuif bij Luminantie op een waarde van +30. De donkere delen worden beter zichtbaar.
Complementaire kleuren
Check! De schaduwpartijen hebben we aangepast. Maar we hebben nog de middentonen en de hooglichten over. Als eerste doen we de hooglichten. Klik op het witte bolletje van de drie gegroepeerde iconen boven in je paneel. Nu zal de kleurencirkel die hoort bij de Hooglichten openen. Met dezelfde werkwijze kunnen we nu de kleuren aanpassen van de lichtere delen van de foto. Maar welke kleur zullen we kiezen? Waar zullen we het cirkeltje binnen de kleurencirkel naartoe schuiven?
Het kiezen van een kleur bepaal je natuurlijk helemaal zelf. Maar wat vaak erg goed werkt en een prettige kijkervaring oplevert, is door te werken met complementaire kleuren. Dat deden de oude meesters in de schilderkunst eeuwen geleden ook al. Complementaire kleuren zijn kleuren die tegenover elkaar liggen in de kleurencirkel. Dit veroorzaak een sterkere contrastwerking. Bij de schaduwpartijen hadden we gekozen voor blauw. Tegenover het blauw zien we oranje/geel. Wil je gebruikmaken van complementaire kleuren, kies dan nu voor een oranje/geelachtige tint. Je zal nu merken dat uitsluitend de lichtste delen in je foto het oranje overnemen: de hooglichten.
Zie je dat de lichtste delen de neiging hebben om uit bijten? Gelukkig lossen we dit op door de schuif bij Luminantie aan te passen naar een waarde van -37. De lucht lijkt er zelfs wat zachter door te worden.
Middentonen
De schaduwen en de hooglichten hebben hun kleur gekregen. We houden nu alleen de middentonen nog over. Klik op het middelste bolletje bovenin, de middelste van de drie gegroepeerde pictogrammen. De kleurencirkel voor de middentonen zal openen.
Ook nu kiezen we eenzelfde tint als de hooglichten. Dus iets richting het geel of oranje. Zo houden we de middentonen en hooglichten in harmonie. Zij opereren in hetzelfde stukje kleurenspectrum. Kies je kleur zoals je dat iedere keer gedaan hebt. Als je je kleur heb gekozen, breng je de schuif bij Luminantie naar een waarde van -30.
Tevreden? Je kunt nog een toffe toevoeging doen. Kijk eens onder je kleurencirkel en scrol desnoods iets verder naar beneden. Daar vinden we nog twee schuiven, die we niet eerder gebruikt hebben. Het zijn Overvloeien en Balans. Als de we de schuif bij Overvloeien verhogen, wordt het effect van het toevoegen van kleur sterker. Schuif deze schuif naar een waarde van rond +80. Je ziet dat het effect behoorlijk toeneemt. Pas ook de schuif bij Balans aan. Zet deze op een waarde van +15. Je ziet nu dat er veel meer wolken in je sfeeraanpassing meedoen. Wordt het geen fraai schouwspel?
Laatste kleuraanpassing
Om nog een laatste aanpassing te doen aan de kleuren, kunnen we er nog voor kiezen om de algehele setting aan te passen. Hiertoe klik je op het laatste bolletje, dus de vijfde van alle pictogrammen bovenin achter het woord Corrigeren. Wederom wordt een kleurencirkel actief. Dit keer voor de instelling Globaal. Hiermee kunnen we als vanzelfsprekend een globale kleuraanpassing doen. Kies nu wederom voor een geel/oranje-achtige kleur, maar verschuif je cirkel niet te ver naar de rand van de kleurencirkel. Dat zou het effect te veel overdrijven. Pas ook de schuif bij Luminatie aan. Zet deze op een waarde van +30.
Krachtige luchtpartijen
De foto heeft een heel ander gevoel gekregen, een hernieuwd karakter. Om nog een klein stapje verder te gaan, zou het mooi zijn dat we de lucht nog een stukje verder finetunen en uitsluitend daarop nog een bewerking toepassen.
Hiertoe kunnen we het paneel Kleurverlopen toepassen achter ons laten. We gaan één van de instrumenten onder het Histogrampaneel gebruiken. Klik op het vijfde (en laatste) pictogram onder het Histogrampaneel. Dit is het instrument Maskeren. Je kunt dit instrument ook oproepen met de toetscombinatie Shift+ W. Met de tool maskeren kunnen we een lokale selectie maken, waarop we vervolgens onze effecten op toepassen.
Nadat je op het instrument Maskeren hebt geactiveerd, krijg je een uitgebreide lijst te zien met selectie-opties.
Aangezien we aan de slag willen met de lucht, is de keuze uit het opengesprongen menu vanzelfsprekend. Klik op het Lucht-pictogram. Afhankelijk van de rekenkracht van je computer zal de lucht na een kort ogenblik met rood gearceerd worden. Dit is het teken dat Lightroom Classic je lucht heeft geselecteerd.
En Lightroom Classic is slim. Zelfs zo slim dat het niet alleen de lucht zal selecteren, maar dat ook de weerspiegeling in het water deels meegenomen wordt. Zie je de rode overlay niet, tik dan eens op de letter O van je toetsenbord. Hiermee zet je de overlay aan en uit.
Nu de lucht geselecteerd is, kunnen we aan de slag met die selectie: de lucht. Aan de rechterzijde van je scherm zie je een paneel met herkenbare schuiven. In dit effectenpaneel kunnen we doen wat we willen en op die manier effecten toepassen op onze geselecteerde lucht.
Breng de schuif bij Helderheid naar 100. Dit geeft een enorme boost aan de wolken. Ze krijgen hiermee een stuk sterker karakter. Om dat effect nog lichtjes te versterken, breng je de schuif bij Nevel verwijderen naar -3. Het zal een minuscuul effect hebben, maar soms draait het om nuances. De laatste schuif die we aanpassen is de schuif bij Hooglichten. Deze zetten we op een waarde van -13. De lucht heeft nu zijn definitieve vorm gekregen. Klik weer op het icoontje om de tool Maskeren af te sluiten.
De eerst zo grauwe foto van de zee is totaal veranderd. Je ziet dat het paneel Kleurverlopen toepassen uiterst krachtig is voor het veranderen van een sfeer in een foto. Hoe ver je daarin gaat, bepaal je namelijk zelf. Sfeer is persoonlijk. De één zal hier dus verder in gaan dan de ander. Wat vind jij van het eindresultaat?
Zoom Academy
Ontdek de panelen in Lightroom, volg de workflows stap-voor-stap en ga aan de slag met een preset om je foto met een muisklik te verbeteren. In de nieuwe Zoom Academy Online Cursus Lightroom 2023 leer je hier alles over! Ook in een super toffe voordeelbundel met het boek!
Je leert zoal:
- De basisbeginselen van bewerken in Lightroom
- Alle panelen die er zijn om jouw bewerking tot een mooi resultaat te brengen
- Werken met presets
- De beste instellingen voor het exporteren van je foto’s
Dat wil je toch? In deze cursusbundel leer je alles over de nieuwste versie van Lightroom!
