Bijzondere techniek: fotograferen met een telescoop

Om planeten, kometen, nevels en sterrenstelsels groot in beeld te brengen, heb je een objectief nodig met een lange brandpuntsafstand vanaf ongeveer 300 mm. Hoe langer, hoe beter. In combinatie met een tracker kun je dan de grotere objecten vastleggen. Wil je een stuk verder gaan en kleine, lichtarme nevels en sterrenstelsels vastleggen, dan heb je een telescoop nodig.

We gaan in dit artikel niet uitgebreid in op het fotograferen met een telescoop, maar willen je wel in het kort vertellen hoe het in z’n werk gaat.

Leer alles over het maken van een prachtige sterrenfoto, stap voor stap! Bekijk hier onze allernieuwste online cursus Sterrenfotografie van de Zoom Academy!

De Sikkelnevel (Crescent Nebula), gefotografeerd door een telescoop, met 19 opnames van 5 minuten.

Christian Guillonard (chrisjuh1)
Canon 700D · ISO 800 · F 4,13 · 300 SEC · 413 MM

Volgsysteem

Bij de zogeheten deep-sky-objecten, dus de kleinere nevels en sterrenstelsels, moet je heel lang belichten. Een telescoop heeft dan ook een volgsysteem nodig. Naast deze volgmontering zit er vaak een handset bij. Daarop kun je aangeven welk object je in beeld wilt hebben, waarna de kijker zich automatisch richt. Dit heet een ‘goto-systeem’. Jouw camera bevestig je met een zogeheten T2-adapter en een adapterring aan de telescoop. De sterrenkijker wordt zo jouw objectief.

Guide cam

Dankzij een volgmontering kun je foto’s maximaal ongeveer twee minuten lang belichten zonder dat je streepvorming krijgt. Voor langere sluitertijden heb je aanvullend een zogenaamde ‘guide cam’ nodig. Die plaats je met een tweede, kleinere telescoop boven op de primaire telescoop. Vervolgens wordt via software gecontroleerd of een bepaalde ster exact op dezelfde plek blijft staan, zodat het volgsysteem bijgestuurd kan worden.

Een guide cam koppel je rechtstreeks aan het volgsysteem. Of je gebruikt een Raspberry Pi (minicomputer) voor de benodigde correctieberekeningen, die je net als je camera en het volgsysteem bedient via een laptop. Je ziet het: dit genre astrofotografie is een wereld op zich!

Soorten telescopen

Net zoals er allerlei soorten camera’s en objectieven bestaan, is de ene telescoop geschikter voor het waarnemen van planeten en de maan, terwijl een andere vooral bedoeld is voor deep-sky-objecten. Prijs, kwaliteit en lichtsterkte, maar ook grootte en gewicht, spelen allemaal een rol bij de keuze.

Belangrijk is dat je voor jezelf bepaalt wat je met een telescoop wilt gaan doen, want die heeft een vaste brandpuntsafstand en een vast diafragma. Bezoek vooral eens een sterrenwacht om een idee te krijgen wat er boven ons hoofd te ontdekken valt en ervaring op te doen met diverse telescopen.

De Andromedanevel is een van de grootste en lichtsterkere nevels. Gefotografeerd met een Canon EOS 550D gekoppeld aan een 1000mm-telescoop. 3 uur en 48 minuten belicht (65 x 2 minuten op iso 400 en 98 x 1 minuut op iso 800) plus 25 darks, 30 bias frames en 10 flats. De beelden zijn gestapeld met DeepSkyStacker.

Kristof Piotrowski (kristof-piotrowski)
Exif zie bijschrift

Zoom Academy

Dit artikel komt uit de volledige online cursus Sterrenfotografie in Zoom Academy. Hierin leer stap voor stap een perfecte sterrenfoto te maken, ook met je eigen apparatuur!

Zo leer je onder andere:

Hoe de maan beweegt en hoe je deze fotografeert
Het maken van de bekende startrails foto
De Melkweg vinden en vastleggen
Alles over locaties en planning voor sterrenfotografie

Bekijk hier de volledige Cursus Sterrenfotografie.