Redactie 
Als modefotograaf ben je niet in één hokje te vangen. Om te beginnen ben je portretfotograaf, omdat je altijd mensen op de foto zet. Je bent reclamefotograaf, omdat je kleding aanprijst. Tot slot vertel via modefotografie meestal een verhaal, je zet een sfeer neer. Die drie elementen maken dat er enorm veel tijd en voorbereiding gaat zitten in een fashionshoot.
Moodboard
De voorbereiding begint bij het moodboard. Verzamel op internet een heleboel afbeeldingen die je aanspreken, print ze uit en plak ze op een groot vel papier. Natuurlijk kun je dit ook online doen, via Pinterest bijvoorbeeld. Bekijk alle foto’s en je zult zien dat er een bepaalde sfeer, een bepaalde richting in alle gevonden foto’s zit. Vaak zitten er een paar dissonanten in, ineens een felle kleur terwijl de rest van de beelden heel naturel is of andersom. Deze beelden haal je eruit en je bewaart ze eventueel voor een volgende shoot. De verzamelde beelden kunnen heel divers zijn. Van modefoto’s tot locatiebeelden. En van een kleur lippenstift tot een sjaal die je aanspreekt. Je kunt zelfs een foto uitkiezen vanwege de mooie pose van het model. Je zoekt geen kant-en-klaar beeld, maar inspiratie om een bepaalde kant op te gaan.
Model
Als je moodboard klaar is, ga je op modellenjacht. Een model moet bij de sfeer passen. Bij een naturel uitstraling wil je geen Kate Perry type. Besef dat modelkeuze bij fashionfotografie essentieel is. We durven zelfs te stellen dat het 50% van je foto maakt. Een veelgemaakte fout bij modefoto’s is je buurmeisje als model vragen. Eigenlijk is ze niet helemaal geschikt als model, maar ze wil wel graag op de foto. Dat is het foute uitgangspunt. Zie het belang in van een goed model met uitstraling. Je kunt modellen op allerlei plekken vinden. Als je lef hebt, spreek je op straat een potentieel model aan. Meestal zien de meiden of jongens dit als compliment, mits je het op de juiste manier brengt. Geef een kaartje af, zodat ze op je site kunnen zien dat je professioneel werkt. Bel ze daarna op en leg uit wat je van plan bent. Ook zijn er bemiddelingssites als modellenplein.nl en dutchheaven.nl waar modellen en fotografen elkaar ontmoeten. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat je hier goed het kaf van koren moet scheiden. Maar potentiële modellen zitten er zeker tussen.
MUA
Make-up is belangrijk bij een modeshoot. Veel modefotografen hebben standaard een matte foundation in de fototas. Je kunt de huidkleurige poeder met een speciale kwast opbrengen op het gezicht of andere lichaamsdelen. Het poeder maakt de huidtint egaal en voorkomt glimmers door vette huid. Als het uitgebreider moet, kun je het model zelf vragen wat make- up mee te nemen. Je hebt zelfs speciale MUA’s (make-up artists), amateurs of professionals die het leuk vinden om modellen op te maken. Voor de professionals betaal je uiteraard, maar de amateurs willen het ook doen als ze de foto’s krijgen. Dit heet TFP (Time For Print). De MUA geeft haar tijd en expertise in ruil voor prints en bestanden van de gemaakte foto’s. Het voordeel voor jou als fotograaf is gratis mooie make-up, de MUA krijgt foto’s voor haar portfolio, om in de toekomst betaalde opdrachten mee binnen te slepen.
Locatie
Natuurlijk kun je in de achtertuin modefoto’s maken, maar vaak zijn deze dicht–bij-huislocaties niet zo geschikt. De tuinslang ligt nog in beeld en het geheel heeft weinig allure. Als je budget hebt, kun je op een hotelkamer schieten of een locatiebureau in de arm nemen als gracelocations.com. Dit soort bureaus heeft vaak de mooiste locaties, maar je betaalt wel de hoofdprijs. Op de site rondkijken om inspiratie op te doen, kan natuurlijk altijd. Een alternatief is een locatie in de natuur of een mooie verlaten locatie.
Styling
Sommige modefotografen, zoals Carmen Kemmink die veel voor de Linda en Elle werkt, hebben zelf een modeopleiding gedaan. Zij weten kleding en accessoires te combineren. De meeste fotografen hebben geen modeachtergrond. Je kunt uit bestaande foto’s wel iets kopiëren, maar een stylist heeft hier altijd een beter oog voor. Als je een stylist inhuurt, shopt zij vooraf accessoires voor de shoot bij elkaar. Dat kan variëren van een ketting, schoenen of armband, maar ook locatieaccessoires als vazen, bedspreien of gordijnen. Als amateur heb je meestal geen geld om zo’n stylist in te huren. Besef wel dat goede styling de foto kan maken of breken. Als je veel moeite hebt gestoken in een model, kan een lelijke kast in de achtergrond de hele foto weer tenietdoen. Als je een keer aan het shoppen bent, koop dan eens wat kleine accessoires die je eventueel ook een keer voor een shoot zou kunnen gebruiken.
Kritisch
Als je alle elementen bij elkaar hebt, is het tijd om op pad te gaan met je entourage. Op locatie komt het erop aan alle verzamelde elementen goed te regisseren. Wees duidelijk in wat je wilt en laat niet anderen bepalen hoe het beeld eruit komt te zien. Geef je model duidelijk aan hoe zij moet kijken. Het helpt vaak als je het moodboard meeneemt, zodat je kunt laten zien welke kant je op wilt. Wees niet bang om plaatjes van poses en een blik te verzamelen. Zo kun je direct aan het model laten zien wat ze moet doen. Wees kritisch op de make-up en de styling, alles is ondergeschikt aan het beeld. Het komt nogal eens voor dat een fotograaf alles maar goed vindt wat de make-up artist en stylist doen. Wees niet bang om commentaar te geven en mee te denken, jij bent als regisseur eindverantwoordelijk voor het beeld. Kijk tijdens het schieten regelmatig op het moodboard om de grote lijn in de gaten te houden. Ook al ben jij de regisseur, houd de sfeer op de set wel vriendelijk. Een dictator die alle inbreng afsnauwt, zorgt misschien voor een eenmalig, prachtig plaatje maar de kans dat mensen nogmaals met je willen werken is nihil.
Naast een moodboard zit in modefotografie vaak ook een seriematigheid, een verhaal of een setting. Kijk maar eens naar modeseries uit bladen als de Linda of Vogue (en dan vooral de Italiaanse uitgave). Meestal zijn dat een stuk of tien beelden waar een rode draad in zit. Twee meiden hebben autopech, een stel gaat naar een première, een vrouw loopt depressief door een kerk, dat soort mini-verhaaltjes. Er zit niet echt een kop en een start aan het verhaal, het is meer een soort setting. Zo’n setting is heel belangrijk voor jou als fotograaf. Je kunt de hele serie er als een kapstok aan ophangen. Door deze rode draad komt er samenhang tussen de foto’s, in plaats van dat het allemaal losse elementen zijn. De Amerikaanse modefotograaf David LaChapelle heeft het ooit gepresteerd een vliegtuigcrash als setting te kiezen. De modellen kwamen onder het stof vandaan met hun koffer en liepen weg alsof er niets aan de hand was. Heel extreem natuurlijk en voor deze shoot was ook ruim budget – de hele set werd speciaal voor de shoot gebouwd.
De blik
Eenmaal ter plekke is het de kunst het model op de juiste manier te laten kijken. Laat je een model om te beginnen wel of niet in de camera kijken? Dat hangt natuurlijk af van de sfeer en het verhaal dat je vertelt. Een depressieve vrouw staart uit het raam, een vrolijk in de regen dansend model zal je eerder in de camera laten kijken. Een veelgemaakte fout bij het regisseren van de blik is overacting. Een model kijkt te eager of te overdreven in de camera. Als fotograaf moet je dat goed in de hand te houden. Vooral onervaren modellen denken dat een model altijd op een bepaalde manier – arrogant en onbereikbaar – moet kijken. Dit resulteert soms in tenenkrommend slecht acteerwerk. Houd de uitstraling van het model naturel. Geef aanwijzingen in de trant van ‘maak je gedachten eens helemaal leeg’ of ‘denk aan je eerste liefde’. Je krijgt dan een natuurlijker uitstraling. Maak ook altijd ruim voldoende verschillende opnames per setting. De blik kan per beeld net iets veranderen.
Apparatuur
Modefoto’s kun je met redelijk normale apparatuur schieten. Omdat het er vaak dynamisch aan toe gaat, is het aan te raden uit de hand te schieten. Veel fashionfotografen werken met prime objectieven. Dat zijn vaste brandpunten met vaak een extreem grote diafragmaopening (F 1,8 of 1,4). Daarmee kun je een model heel goed met scherpteondiepte fotograferen, een van de kenmerken van modefotografie. Omdat modellen vaak nog iets bewegen, is het aan te raden je sluitertijd sneller dan normaal in te stellen, 1/125 is vaak wel het minimum, liever nog sneller. Houd er daarom rekening mee dat er voldoende licht ter plekke is. Als dat er niet is, moet je dat meenemen.
Flits
Je kunt mooie modebeelden maken met natuurlijk licht, maar vaak wordt er flitslicht toegevoegd. Dit heeft verschillende redenen. Allereerst komt de kleding meestal beter uit met flitslicht. Het zorgt voor glimmers die de structuur van de kleding beter naar voren brengen. Ten tweede gaat het er bij een modefoto ook om de modellen zo gunstig mogelijk in beeld te brengen. Vooral in interieursets zit je vaak met lelijke tl-verlichting, terwijl je een flitser uit elke hoek kunt laten komen die je wilt. Het nadeel van flitslicht is dat er weer iets bijkomt om in de gaten te houden tijdens de shoot. Het is niet voor niets dat veel modefotografen een of meer assistentes hebben die alles onder controle houden. Maak je modefoto’s voor je plezier, dan kun je het ook beperken tot één strobistflitser. Zo heb je wel toegevoegd licht, zonder dat je hele studiosets hoeft mee te slepen.
Veel modefoto’s worden op zonnige dagen gemaakt, bijvoorbeeld op een strand. Een handig hulpmiddel is dan een reflectiescherm. Zet je model in tegenlicht. Er ontstaat daardoor een mooi halo rond de haren, alleen zal nu het gezicht door het harde licht relatief donker worden. Dit kun je oplossen met een reflectiescherm aan de voorkant. Het scherm geeft een volle opvulling als je de zon erin laat reflecteren. Je kunt dit met een wit scherm doen, wat een betrekkelijk vlakke invulling geeft. Maar er zijn ook zilveren en gouden schermen, die een hardere, directere invulling geven. Probeer het eens uit, meestal zitten er op een reflectiescherm twee mogelijkheden.
Nabewerking
Fashionfotografen zijn veel tijd kwijt aan nabewerking. Omdat er kleding verkocht met worden, reclamefotografie dus, mag er veel aan gesleuteld worden. Toch ontstaan ook hier steeds meer discussies. Bijvoorbeeld of je een model slanker mag maken dan ze is.
In Photoshop besteed je veel tijd aan de oneffenheden van het gezicht. Die kun je op de volgende manier aanpakken:
- Zoom in op het gezicht van een model. Je ziet nu dat een gezichtshuid nooit perfect egaal is.
- Gebruik de kloonstempel om puistjes, pukkeltjes, rare haartjes en dergelijke uit het gezicht te shoppen.
- Vervolgens kun je de huid nog een beetje verzachten.
- Kopieer hiervoor de achtergrondlaag en ga naar Filter, Vervagen, Gaussiaans vervagen, bijvoorbeeld met 10 pixels.
- Maak een nieuw laagmasker aan over de hele laag en maak deze zwart.
- Met het penseel kun je nu (met een lage dekking) delen van de huid onscherp inverven. Doe dit wel altijd subtiel, het wordt snel te veel. Een dekking van 10% zorgt voor de juiste nuance.
Wat ook veel gebeurt in de nabewerking, is het aanzetten van contrast in armen en benen. Er zit meestal een heel klein beetje highlight in het midden van een arm. Je kunt dat aanzetten met het gereedschap Tegenhouden. Verf hiermee over het lichte deel van een arm om dit extra op te lichten. Ook dit doe je met een dekking van maximaal 5 à 10%. De randen van de arm kun je daarna met het doordrukgereedschap extra donker maken.
Zoom Academy
Wil je nou meer leren over het fotograferen met model in een studio? Dan kan onze Lichttraining Cursus met Michiel Fischer interessant zijn!
Je leert zoal:
- De basis over het gebruik van licht
- Hoe je verschillende lichtopstellingen maakt
- Welk licht je voor welk onderwerp inzet
- Hoe je met fashionfotografie met een heel team werkt!
Dat wil je toch? In deze inspiratiecursus leer je alles over licht, werken in de studio en fashionfotografie!
