Carolien Boogaard fotografeert nu al een tijdje gezinnen op spontane wijze. Het zijn meer lifestyle shoots. Ze deelt haar tips voor de beste gezinsfotografie!
Wil je ook leren nabewerken in Lightroom? Bekijk dan onze Cursus Lightroom voor gevorderden (boek & online cursus)
Lifestyle gezinsfotografie
Als fotograaf houd ik van spontane lifestyle fotografie, waarbij ik de fotoshoot voor een groot deel laat leiden door de mensen die ik portreteer. Zij vertellen het verhaal en ik maak de foto’s. Maar hoe kom je nu tot die spontane fotografie? Hoe zorg je dat mensen zich op hun gemak voelen en dat het natuurlijk en ontspannen oogt? Geef je als fotograaf dan helemaal geen aanwijzingen en ren je overal achteraan? In de afgelopen paar jaar heb ik heel wat gezinnen mogen fotograferen en op basis van mijn ervaringen wil ik je een kijkje in mijn keuken geven en wat tips meegeven.
De voorbereiding
Als mensen bij mij een fotoshoot boeken probeer ik al een beetje te achterhalen wie ze zijn en welke ideeën ze over een fotoshoot hebben. Zorg dus dat je van te voren een beetje weet wie er op de foto gaan. Stel minstens de volgende vragen:
– hoeveel personen gaan er op de foto?
– hoeveel kinderen zijn erbij?
– hoe heten de kinderen?
– zijn het jongens/meisjes?
– hoe oud zijn de kinderen?
– waar houden de kinderen van of hebben ze een hobby?
Kies samen de locatie uit. Een locatie moet ook passen bij het gezin. Laat ze spullen meenemen die bij hun passen. Voor een fotoshoot is het leuk als de kleding van het gezin qua kleur op elkaar is afgestemd. Echter ik vind het belangrijker dat ze zich goed in de kleding voelen en dat het past bij de locatie die je voor ogen hebt

De kennismaking
Begin niet meteen met fotograferen. Stel je eerst aan iedereen voor, ook aan de kinderen. Ga door je knieën bij kinderen. Maak eerst een praatje. Het is ideaal als je eerst een stukje moet wandelen voordat je bij een locatie komt. Of als je een indoorsessie bij iemand thuis hebt, ga dan eerst even zitten. Tijdens de kennismaking en/of wandeling observeer je goed hoe het gezin is en hoe ze met elkaar omgaan. Hoe zijn de kinderen? Heb je clowns die met alles proberen je aandacht te trekken en gekke gezichten trekken of heb je juist meer introverte kinderen die zich het liefst achter moeders rug verstoppen? Of heb je een kind dat meteen bij binnenkomst je al duidelijk maakt: ik ga niet op de foto hoor, ik doe gewoon lekker mijn eigen ding! Ouders schieten vaak in de stress van dit soort gedrag, maar ik weet als fotograaf dat het wel goed gaat komen met al deze kinderen, ze vereisen alleen allemaal een andere aanpak. Belangrijkste tip is blijf rustig, stel ouders gerust én geef aan dat zij alleen aanwijzingen aan kinderen hoeven te geven of hoeven te helpen als jij het vraagt, voor de rest is het aan de fotograaf. Hoe minder bemoeienis van ouders hoe makkelijker voor de fotograaf. Zie ook de tips bij kopje Kinderen die niet mee willen werken.

Groepsportretten
Veel gezinnen willen naast de spontane foto’s ook een mooi groepsportret. Dit vinden veel fotografen het lastigste onderdeel want hoe zorg je ervoor dat het geen staatsieportretten worden met een nepglimlach? Belangrijkste is dat degene die op de foto gaan ontspannen zijn. Ze moeten dus lekker staan of zitten (let wel op dat ze daardoor niet als een zoutzak zitten, het moet nog wel mooi ogen op de foto). Wat humor erbij maakt het compleet. Veel kinderen houden niet van groepsportretten, want dan moet je stilzitten en dat willen de meesten niet. Geef de kinderen daarom opdrachten of speel een spel met ze. Zo kan je met kleine kinderen bij een strandportret met z’n allen op zoek naar boten (wie ziet de eerste boot?). Bij hele kleine kinderen kun je liedjes zingen, ze in de lucht tillen, knuffelen enzovoort. Ook een leuke, niemand mag kijken… wie kijkt is af (dus ogen dicht), ik spreek een woord af en pas als ik dat woord noem mag je kijken.

Bedenk wel, wat werkt bij het ene gezin werkt niet automatisch bij het andere gezin. Raak niet ontmoedigd daardoor maar zoek naar iets wat past. Geef kinderen zelf een rol. Wie weet er een leuk spelletje? Meer spelletjes ideeën hieronder bij het kopje Spelletjes. Voor de foto moet iedereen lekker dicht bij elkaar gaan staan of zitten, dat geeft gelijk een beter gevoel. Bij het fotograferen van groepsportretten moet je veel foto’s achter elkaar nemen omdat er al snel iemand net met zijn ogen dicht staat of een raar gezicht trekt door het lachten of praten. Natuurlijk kijk je bij de keuze voor het groepsportret ook goed naar de locatie, beschikbare licht en compositie. Dit bepaalt mede of een foto meer is dan een ‘standaard staatsieportret’. Meer hierover bij de laatste alinea.

Kinderen die niet mee werken, help?
Bijna bij al mijn fotosessies vinden kinderen het helemaal niet leuk dat ze op de foto moeten, ze gaan veel liever spelen. Het is vaak iets wat hun ouders willen dus bij voorbaat voor sommige kinderen een reden om met de hakken in het zand te gaan staan. Soms zijn ze al ‘omgekocht’ met iets lekkers in het vooruitzicht omdat ze thuis al protesteerden. Ga er dus maar vanuit dat als jij als fotograaf in beeld komt dat de kinderen niet lopen te springen. Er zijn natuurlijk ook uitzonderingen, maar uitgaan van bovenstaand scenario is realistischer. Gelukkig draaien de meeste kinderen bij en sommigen willen zelfs helemaal niet meer stoppen met de fotoshoot. Hoe je dat voor elkaar krijgt? Stap 1, zorg dat de ouders uit beeld zijn .. neem de kinderen even mee naar een andere plek. Bij verlegen kinderen ga je bijvoorbeeld samen op zoek naar schelpen, stel je vragen over wat ze graag doen, wie ze voor juf hebben in de klas en of die lief is etc. Geef even echt aandacht aan het kind, alle kinderen vinden dat fijn! Bij drukke clowns ga je op zoek naar actiespelletjes. Aandacht voor ieder kind is belangrijk. Je moet ook geduld hebben. Soms moet je wachten totdat een kind in zijn / haar spel opkijkt en dan snel die ene foto maken.

Spelletjes!
Spelletjes is het toverwoord. Niet alleen voor de kinderen, maar ook voor de ouders, want die houden ook van interactie en ontspannen als ze hun kinderen vrolijk zien. Als een kind roept: ik ga niet op de foto, dan zeg ik altijd maar we gaan ook niet op de foto, we gaan gewoon lekker spelen en spelletjes doen (en dan zal ik wel af en toe een foto maken). Hier een 8 leuke spelletjes wat je kunt doen / voorstellen als een gezin wat hulp nodig heeft om tot interactie te komen.
1) Maak een startstreep, zorg dat kinderen klaar staan, zeg dat ze pas mogen beginnen als je 1,2,3 start roept. Alleen bij het woord start mogen ze rennen, bij elk ander woord ben je af. Ze moeten dus goed opletten. Ze kijken verwachtingsvol naar jou (dus je kan wat klikken) en je krijgt ook leuke blikken als toch iemand gaat rennen terwijl iets anders geroepen wordt. En natuurlijk het rennen zelf is ook erg leuk, zeker voor kinderen met veel energie. En laat ze opvangen door een van de ouders en in de lucht tillen. Voor deze variant heb je een snelle sluitertijd nodig én moet je zelf ook aardig wat mee rennen.
2) Kiekeboe bij jonge kinderen, ogen dicht en pas open als ik het zeg.. wie deed er als eerst zijn ogen open? En wie keek er stiekem? Papa zeker?
3) Jongens houden van vliegen. En vaders vaak ook, dus waarom gaan we niet vliegen? Kinderen in de armen en rondjes draaien maar. Ik ben een vliegtuig!
4) Een andere variant, bij wat jongere kinderen: in de lucht gooien. Reken maar dat ze gaan lachen
5) Nog een variant: jonassen.. (misschien ook richting het water?)
6) Kieteldood! (need i say more ;))
7) Voor peuters, liedjes zingen
8) Actieve spelletjes. In bomen klimmen, Van duinen af springen, voetballen, schelpen zoeken, bloemen plukken, bloemenkransen maken enzovoort. Het ligt natuurlijk aan de locatie wat voor spelletje daarbij past.

Heel vaak hebben gezinnen helemaal geen tips nodig en verloopt de sessie vanzelf al heel spontaan. Vaak heb ik als fotograaf ook het idee dat ik gewoon met het gezin gezellig op pad ben. Soms wordt er door een voorbijganger wel eens gevraagd of ze een foto moeten maken zodat ik er ook eens op kan staan. Dat vind ik het ultieme compliment, want dan ziet het er blijkbaar uit alsof ik onderdeel uitmaak van het gezin en niet als de fotograaf die aan de zijlijn staat om foto’s te maken.

Bekijk het eens uit een andere hoek
Compositie is natuurlijk voor alle fotografie belangrijk, maar juist ook voor dit soort gezinsfotografie. Naast het vastleggen van emotie is het zoeken naar aparte composities die het gevoel nog meer versterken een belangrijk onderdeel. Bij het fotograferen van gezinnen en kinderen zal je dus regelmatig door de knieën moeten, sterker nog, ik lig regelmatig op mijn buik op de grond. Ook ren ik mee in de zee of klim ik mee de bunker op. Als je mooie verrassende beelden wilt zal je soms ook uit de comfortzone moeten stappen. Lifestyle fotografie is gewoon hard werken maar je krijgt er ook veel voor terug!

Wie is deze auteur?

Ik ben Carolien Boogaard, ben begin dit jaar afgestudeerd aan de Fotovakschool en houd me nu bezig met portretfotografie op locatie. Vooral veel gezinnen en kinderen. Meer over mij: www.carolienboogaardfotografie.nl en op Facebook