Redactie
2 januari 2017, 10:00
Lang geleden in het analoge tijdperk (inderdaad, het tijdperk van de fotorolletjes) kreeg je meer ruis op je foto naarmate je rolletjes ging gebruiken met een hogere ISO waarde. Filmrolletjes met een hoge ISO waarde zijn gevoeliger voor licht en een “nadeel” is dat er meer ruis op de foto komt.
Nu in het digitale tijdperk zien we een soortgelijk iets. Een hogere ISO waarde geeft meer ruis in de foto. Maar hoe kan dat? Het is digitaal en werken niet meer met rolletjes. Waarom komt er dan toch meer ruis in een foto als de ISO hoger wordt?
Om dat allemaal te begrijpen gaan we eerst kijken hoe een digitale foto in elkaar zit. 
Een digitale foto bestaat tegenwoordig uit pixels. En inderdaad, hoe hoger de megapixels op je camera, hoe meer pixels er in je foto zitten.
Die pixels zitten op je sensor. En elke pixel is een soort van mini sensor. Ze pakken het licht op dat door de lens op de sensor valt. En met de verhoudingen rood, groen en blauw (RGB) wordt elke kleur gemaakt.
Hoe meer licht er op je sensor valt, hoe makkelijker het is voor een pixel om genoeg licht binnen te krijgen voor een goed beeld. De RGB waardes zullen allemaal goed gevuld worden en dat geeft je een goed beeld met een goede belichting zoals je hier op het plaatje kunt zien.
Maar wat als er nu minder licht is? Je kunt niet maken wat er niet is dus je zit vast aan het beschikbare licht. De RGB waarden zullen dan lager blijven maar door een trucje kun je de lage hoeveelheid licht oprekken tot een volledig beeld. En dat doe je door de ISO te verhogen. En zo krijg je een foto met een goede belichting.
En dat klinkt allemaal leuk in een perfecte wereld maar de waarheid zit iets anders in elkaar. Want die ruis moet ergens vandaan komen. Toch?
Die ruis komt uit je camera. Je camera is tegenwoordig 1 blok elektronica. Er lopen allemaal kleine kabeltjes door je camera waar een spaning op staat. En waar die kabels elkaar kunnen kruisen kan dat een stukje interferentie geven, een kleine storing zeg maar.
Nu is dat over het algemeen niet zo erg maar hoe meer “storing” er in een camera zit en afhankelijk van hoe hoe je camera ermee omgaat is alles bepalend voor de hoeveelheid ruis in je foto.
Die storing zit namelijk in elke foto. Elk stukje rood, groen en blauw bevat wel iets van die storing. Als er genoeg licht binnenkomt valt het nauwelijks tot niet op omdat de waardes RGB goed gevuld zijn.
Maar als er minder licht binnenkomt wordt het beeld kunstmatig opgerekt. De lage hoeveelheden RGB worden als het ware opgerekt naar een volledige belichting door de ISO te verhogen. Maar het het is niet alleen de RGB waardes die je oprekt, de storing (die er altijd al zit) ga je ook mee oprekken.
En laat die storing nu net de ruis zijn die je in je foto ziet.
Hoe hoger de ISO waarde van je camera, hoe meer de RGB waardes worden opgerekt naar een goede belichting en hoe meer je de storing, en dus de ruis in een foto, mee oprekt.
En daarom krijg je ook in de digitale wereld meer ruis bij een hogere ISO waarde.
